ผู้สูงอายุสามจังหวัดชายแดนใต้ในวิถีมุสลิม เคร่งครัดหลักคำสอนทางศาสนา ยึดหลัก ความสะอาด เป็นส่วนหนึ่งของความศรัทธา
ประชากรกว่าร้อยละ 90 ในพื้นที่สามจังหวัดใช้แดนภาคใต้ นับถือศาสนาอิสลาม ทำให้แบบแผนวิถีชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่นี้ขึ้นกับคำสอนและหลักศาสนาอิสลาม
งานวิจัยการศึกษาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในสังคมพหุวัฒนธรรมจังหวัดใช้แดนภาคใต้ โดยรองศาสตราจารย์ไข่มุก อุทยาวลี และคณะผู้วิจัยคณะมนุษศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ซึ่งได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทยและสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ ได้สัมภาษณ์กลุ่มผู้สูงอายุในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึ่งระบุว่า หลักคำสอนนั้นถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อน และเป็นเรื่องที่ผู้คนให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก
โดยผู้สูงอายุยึดหลักคำสอนตามหลักศาสนาอิสลามอยู่ตลอดกับการใช้ชีวิตในแต่ละวัน นอกจากนี้นังมีการนำหลักธรรมคำสอนที่มีการอ้างอิงถึง “ฮาดิษ” (สิ่งต่างๆที่สามารถพาดพิงถึงท่านนบีมูฮัมมัด(ซ.ล.) จะเป็นคำพูดการกระทำการยอมรับคุณลักษณะตลอดจนชีวประวัติของท่านแต่ในบางครั้งอาจจะใช้กับคนอื่นๆ) มาประยุกต์ใช้กับหลักความยุติธรรม
รวมไปถึงการอยู่ร่วมกันในสังคม เพื่อให้เกิดความสงบสุขได้ เพราะเชื่อว่าหลักคำสอนต่างๆเป็นตัวขัดเกลาคนในสังคมให้อยู่ร่วมกัน และเป็นคนดีได้ไม่เบียดเบียนหรือเอาเปรียบคนอื่น โดยผู้สูงอายุส่วนใหญ่จะเคร่งครัดในเรื่องของหลักธรรมคำสอนของศาสนา
ผู้สูงอายุยังให้ความเห็นด้วยว่าตามหลักคำสอนของศาสนาอิสลาม ความสะอาดถือเป็นส่วนหนึ่งของความศรัทธา เป็นพื้นฐานที่ครอบคลุมการดำเนินชีวิตทุกเรื่อง ดังนั้นความสะอาดเป็นเรื่องที่ให้ความสำคัญในอันดับต้นๆของการดำรงชีวิต ซึ่งความสะอาดนี้เป็นสิ่งสำคัญเพราะจะช่วยให้ห่างไกลจากโรคภัยต่างๆ
นอกจากนี้ผู้สูงอายุในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ถือว่า “ธรรมชาติ”ส่วนหนึ่งในการดำเนินชีวิตการอยู่อาศัยกับธรรมชาติ จึงเป็นชีวิตที่เรียบง่าย ไม่เคร่งเครียดกับปัญหาต่างๆมากจนเกินไปและยังช่วยผ่อนคลายจิตใจได้เป็นอย่างดี ผู้สูงอายุเรียนรู้ที่จะทำความเข้าใจธรรมชาติเพราะโตมากับธรรมชาติรอบตัว
ส่วน “เป้าหมายสุดท้ายของชีวิต” ผู้สูงอายุในพื้นที่จังหวัดชายแดนใต้ มีจุดมุ่งหมายสูงสุด คือการประกอบพิธีทางศาสนาโดยการไปทำฮัจย์
การได้เห็นบุตรหลานรักใครกัน รวมถึงการมีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงและมีอายุยืนยาวเพื่อที่จะสามารถอยู่กับบุตรหลานได้นานๆ
รวมไปถึงการได้เห็นบุตรหลานได้รับประสบความสำเร็จในชีวิต ขณะเดียวกันก็อยากให้ลูกหลานทุกคนเป็นคนดีใช้ชีวิตอยู่ในหลักคำสอนของศาสนามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
////