การศึกษาวิจัยนี้มุ่งพัฒนารูปแบบการจัดบริการสำหรับผู้สูงอายุโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผ่านการประยุกต์ใช้เครื่องมือและนวัตกรรมในพื้นที่เทศบาลตำบลทับมา จังหวัดระยอง และอบต.ท่างาม จังหวัดสิงห์บุรี โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมใน 3 ระยะ ได้แก่ การสำรวจข้อมูลผู้สูงอายุ การคัดเลือกเครื่องมือที่เหมาะสม และการจัดบริการตามแผนงานที่ออกแบบร่วมกัน
ผลการดำเนินงานพบว่า ทั้งสองพื้นที่มีสภาพปัญหาคล้ายกัน จึงเลือกใช้การคัดกรองภาวะสมองเสื่อมและแนวคิด “การสูงวัยในถิ่นเดิม” เป็นเครื่องมือหลัก พร้อมจัดตั้งศูนย์บริการและฟื้นฟูผู้สูงอายุในชุมชน การดำเนินงาน 4 เดือนส่งผลให้ผู้สูงอายุมีสุขภาพกาย–ใจดีขึ้น ทำกิจกรรมได้มากขึ้น ความเครียดในครอบครัวลดลง มีสังคมและเครือข่ายดูแล และอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย นอกจากนี้แบบจำลองเชิงสาเหตุมีความสอดคล้องกับข้อมูลจริงอย่างมีนัยสำคัญ
ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ได้แก่ การเสริมสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลและฟื้นฟูผู้สูงอายุ การบรรจุศูนย์ Day care ไว้ในแผนพัฒนา อปท. เพื่อให้มีงบประมาณต่อเนื่อง และการพัฒนาศักยภาพบุคลากรทุกระดับ ทั้งเจ้าหน้าที่ อสม. Care giver และทีมสหวิชาชีพ เพื่อให้สามารถจัดบริการผู้สูงอายุได้อย่างมีคุณภาพและยั่งยืน
