รายงานวิชาการ และผลงานวิจัย

ไทยได้เริ่มต้นการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายอย่างเป็นรูปธรรม ตั้งแต่ปี 2540  และขยายตัวมากขึ้นในปี 2555 จนถึง 2558  แต่ส่วนใหญ่เป็นงานพัฒนาด้านการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายมุ่งเน้นการให้ความรู้และทักษะเกี่ยวกับแนวทางการให้การดูแลแบบประคับประคองแก่บุคลากรในส่วนงานบริการมากกว่าแนวทางการจัดระบบบริการ

กว่า 50 ปีคือการจัดบริการดูแลผู้ป่วยระยะท้ายของชีวิตในหลายทั่วโลกโดยประเทศที่พัฒนาแล้วเริ่มจัดบริการแบบ Hospice เพื่อดูแลแบบประคับประคองในปี 2510 ก่อนที่ในปี 2546 สหภาพยุโรปได้ให้การรับรองเอกสารการปกป้องสิทธิมนุษยชน และศักดิ์ศรีของผู้ป่วยในวาระสุดท้ายและผู้ที่กำลังเสียชีวิต พร้อมออกข้อเสนอแนะสำหรับประเทศสมาชิกเกี่ยวกับการจัดระบบการดูแลแบบประคับประคอง

“ตายดี​-ไปสบาย”​ คือสิ่งที่ทุกคนปราถนาในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิต เป็นที่มาของคำถามที่ว่าจะทำอย่างไรให้การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย สามารถทำให้ผู้ป่วยเผชิญความตายอย่างสมศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์​

ประเทศไทยยังคงขาดแนวทางนโยบายในการจัดการปัญหาของผู้สูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมอย่างเป็นรูปธรรมที่ชัดเจน
ขณะเดียวกันยังพบว่ามีช่องว่างในระบบจัดการปัญหา โดยเสียงสะท้อนผู้เชี่ยวชาญและบุคลากรด้านสาธารณสุข ผู้ดูแลผู้ป่วย ต่างเห็นร่วมกันว่า ระบบสาธารณสุขเพื่อดูแลผู้ป่วย ยังขาดเครื่องมือและระบบคัดกรองสมองเสื่อมที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทย

เปิด3ระบบดูแลผู้ป่วยสมองเสื่อมในไทย “มส.ผส.” จับมือภาคีเครือข่าย นำร่องพัฒนาผู้ป่วยแบบไร้รอยต่อ

ประเทศไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแบบก้าวกระโดด โดยมีประชากรเข้าสู่วัยสูงอายุกว่าปีละล้านคน​สิ่งที่ตามมาคือการรับมือกับการดูแลประชากรที่อยู่ในวัยสูงอายุโดยเฉพาะการดูแลสุขภาพอนามัย”ภาวะสมองเสื่อม” เป็นอาการที่จะเกิดขึ้นในผู้สูงอายุส่วนใหญ่​ โดยพบว่าประชากรสูงอายุในประเทศไทยมีจำนวนของภาวะสมองเสื่อม​โดยเฉลี่ยร้อยละ 2 ถึง 10  ซึ่งเมื่ออายุเพิ่มขึ้น โอกาสที่จะเกิดภาวะสมองเสื่อมก็มากขึ้น​

ประเทศไทยเป็นสังคมผู้สูงอายุ ในห้วงการแพร่ระบาดของโควิด-19 จึงมีวัยแรงงานสูงอายุจำนวนมากได้รับผลกระทบในเชิงเศรษฐกิจที่อาจถูกเลิกจ้าง และมีแนวโน้มว่าจะตกงานถาวร หากเทียบกับแรงงานกลุ่มอื่นในขณะที่มาตรการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดโควิด-19 ของกระทรวงการคลัง เดือนละ 5,000 บาท เป็นเวลา 3 เดือน กลุ่มแรงงานสูงวัยนี้ อาจเข้าไม่ถึงช่องทางการขอรับเงินเยียวยา ที่จะต้องใช้การกรอกข้อมูลผ่านระบบอิเลคทรอนิกส์

ผู้สูงอายุ คือ กลุ่มที่เปราะบางที่สุดในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโควิด-19 จากสถิติ เพราะมีความเสี่ยงถึงขั้นเสียชีวิตได้ และเมื่อมีอายุที่มากขึ้น ความเสี่ยงก็จะมากขึ้นตาม  องค์การอนามัยโลก (WHO) จึงได้จัดทำคู่มือการดูแลตนเองของผู้สูงอายุเผยแพร่ผ่านเพจเฟสบุ๊คเพื่อให้ผู้สูงอายุและผู้ดูแลผู้สูงอายุสามารถนำไปปฏิบัติตามได้

พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าหลังสิ้นสุดการแพร่ระบาดของโควิด-19 พฤติกรรมของคนทั่วโลกจะเปลี่ยนไป จนกลายเป็น “New Normal” หรือ ชีวิตวิถีใหม่ขึ้น ในหลายๆพฤติกรรมที่ไม่ว่าจะเป็น การใส่หน้ากากอนามัย ที่จากนี้ไปจะกลายเป็นเรื่องปกติ ไม่จำเป็นว่าใส่เฉพาะตัวเองป่วยการหมั่นล้างมือบ่อยๆ หรือแม้แต่การเว้นระยะห่างทางสังคม หรือ “Social distancing” โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางอย่างผู้สูงอายุ และเด็กเล็ก