ปี 2562 นับเป็นปีแรกในประวัติศาสตร์ที่ประเทศไทยมีจำนวนผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปมากกว่าเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีโดยประชากรผู้สูงอายุในปี 2562 มีมากถึง 11.6 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 17.5 ของประชากรทั้งหมดจำนวน 69.3 ล้านคน
ทวีปเอเชีย เป็นทวีปที่มีผู้สูงอายุมากที่สุดในโลก คือ 586 ล้านคน โดยในจำนวนนี้เป็นผู้สูงอายุตอนปลาย (80ปีขึ้นไป) มากถึง70 ล้านคน องลงมาคือทวีปยุโรป มีผู้สูงอายุ 189 ล้านคน ขณะที่ทวีปแอฟริกา ซึ่งเป็นเพียงทวีปเดียวที่ยังไม่เป็นสังคมสูงวัย มีสัดส่วนประชากรอายุ 60ปีขึ้นไปเพียงร้อยละ 5 ของประชากรทั้งหมดเท่านั้น และยังเป็นสังคมเยาว์วัย ที่มีสัดส่วนประชากรเด็ก (อายุต่ำกว่า15ปี) สูงถึงร้อยละ 41
มส.ผส. เปิดรายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย จำนวนพุ่งกว่า 11 ล้านคน ชี้ การจัดสวัสดิการสังคมเป็นเรื่องที่ท้าทาย ย้ำ “คนแก่” ไม่ใช่ “ผู้ด้อยโอกาส” ต้องเลิกมองแบบ “สงเคราะห์” แต่ทำให้อยู่อย่างมี “คุณค่า -ศักดิ์ศรี”
คนไทยกว่า 66 ล้านคน มีหลักประกันด้านสุขภาพภายใต้ 3 กองทุนสุขภาพหลัก คือ กองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ กองทุนประกันสังคม และระบบสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ หรือสวัสดิการของหน่วยงานต่างๆ โดยสิทธิที่ประชาชนได้รับในการตรวจสุขภาพจากกองทุนและสวัสดิการมีความแตกต่างกันมาก
ตามที่ มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) โดยการสนับสนุนของสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ได้ประกาศ การรับเอกสารเชิงหลักการ (Concept Paper) ภายใต้แผนการวิจัยสังคมสูงวัยที่ยั่งยืนภายใต้วิถีชีวิตใหม่ ลงวันที่ 30 ตุลาคม 2563 นั้น ในการนี้ มส.ผส. ได้พิจารณาคัดเลือกเอกสารเชิงหลักการ (Concept Paper) เสร็จสิ้นแล้ว โดยมีเอกสารเชิงหลักการ (Concept Paper) ที่ผ่านการพิจารณาเพื่อพัฒนาต่อเป็นข้อเสนอการวิจัย (Proposal)
เปิดข้อเสนอขับเคลื่อนนโยบาย 80/20 สุขภาพช่องปากเพื่อผู้สูงอายุ ตอนที่6 : สิทธิคนไทยกับการตรวจสุขภาพช่องปากเชิงป้องกัน รายงาน “จัดทำข้อเสนอการขับเคลื่อนนโยบาย 8020 สุขภาพช่องปากเพื่อผู้สูงอายุ” โดย ทพญ.ฉวีวรรณ ภักดีธนากุล ภายใต้การสนับสนุนของมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) ระบุว่า การตรวจฟันและช่องปากโดยทันตแพทย์ หรือทันตะบุคลากร จะทำให้ผู้ป่วยรับรู้โรคที่เป็นอยู่ แม้จะไม่มีอาการแสดงผู้ป่วยจะได้ตระหนักถึงผลเสีย รู้แนวทางปฏิบัติเฉพาะของตน
ประเทศไทยเป็นหนึ่งในหลายประเทศที่นำแนวคิด “8020” ของญี่ปุ่นมาปรับใช้ให้เข้ากับบริบทของประเทศโดยเป้าหมาย 8020 ในแบบฉบับของไทย มีแผนงานและการดำเนินงานที่เกี่ยวข้อง ที่น่าสนใจดังนี้ ให้กลุ่มเป้าหมายเข้าถึงการบริการส่งเสริมป้องกันรักษาและฟื้นฟูสภาพช่องปากเพิ่มขึ้นซึ่งจะลดปริมาณผู้สูงอายุที่มีโรคในช่องปากและการสูญเสียฟัน รวมทั้งคงสภาพการใช้งานหลังเกิดโรคและการสูญเสียฟัน ตลอดจนสนับสนุนให้ประชาชนมีส่วนร่วมในกิจกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากด้วยตนเอง
ชาวญี่ปุ่นอายุมากกว่า 80 ปีขึ้นไป ยังมีฟันแท้ไม่น้อยกว่า 20 ซี่ ถึงร้อยละ 51.2 สิ่งนี้เป็นผลพวงมาจากการดำเนินนโยบาย8020 ที่ตั้งเป้าไว้ว่า ให้คนรักษาฟันของตัวเองไว้ให้ได้อย่างน้อย 20 ซี่ แม้อยู่ในวัย 80
องค์การอนามัยโลก (WHO ) เปิดเผยเกี่ยวกับผลการศึกษา ในประเด็น สุขภาพช่องปาก: ความเสมอภาคและปัจจัยทางสังคม โดยชี้ว่า ยังมีความไม่เท่าเทียมกันในระบบบริการสุขภาพช่องปากในหลายประเทศ จนกลายเป็นปัญหาของโลก โดยความไม่เท่าเทียมกันเหล่านี้แตกต่างกันไปตามขนาดและขอบเขต
