รายงานวิชาการ และผลงานวิจัย

เมื่อผู้สูงอายุมีจำนวนมากขึ้น ย่อมเกิดเป็นภาระทางการคลังในการจัดสวัสดิการให้กับผู้สูงอายุ ไม่ว่าจะเป็นเบี้ยผู้สูงอายุ งบประมาณที่ใช้ในการรักษาพยาบาล อีกทั้งยังมีผู้สูงอายุจำนวนไม่น้อยที่ไม่สามารถเตรียมความพร้อมทางการเงินและการจัดที่อยู่อาศัยที่เหมาะสมในยามชราภาพได้จึงต้องพึ่งพาสวัสดิการจากรัฐ  แต่ทว่าประชากรวัยแรงงาน ที่จะมาทำหน้าที่ส่งผ่านความกินดีอยู่ดีให้กับผู้สูงอายุกลับมีแนวโน้มลดลงอย่างชัดเจน  

รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563 ซึ่งจัดทำโดยมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) ตามที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ  ระบุว่า การสาธารณสุขทางไกลในประเทศไทย เริ่มมีมาตั้งแต่ปี 2537  ในระยะแรกระบบนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแก้ปัญหาการรักษาพยาบาลให้กับประชาชนที่อยู่ห่างไกล และพื้นที่ทางไกลบางแห่งของประเทศที่ยังขาดแคลนบุคลากรทางการแพทย์

ในปัจจุบันการผู้สูงอายุที่ยังคงบทบาทการทำงานในระบบ มีรูปแบบการทำงาน 2 รูปแบบ คือ การทำงานแบบต่อเนื่อง และการกลับเข้าทำงานใหม่แต่ไม่ว่าจะเป็นการทำงานในรูปแบบใดก็ตาม ผู้สูงอายุจำเป็นต้องศึกษาความต้องการขององค์กร หรือ นายจ้าง ว่าต้องการจ้างงานผู้สูงอายุที่มีทักษะแบบใด เพราะจะทำให้ผู้สูงอายุ รวมถึงผู้ที่อยู่ในวัยใกล้เกษียณสามารถพัฒนาหรือเติมเต็มทักษะนั้น ๆ ได้

World Economic Forum  คาดการณ์ว่าในปี 2565 จำนวนแรงงานมากกว่าครึ่งจะต้องมีการพัฒนาหรือเปลี่ยนทักษะสำคัญ เนื่องจากโครงสร้างอายุของกำลังแรงงานมีการเปลี่ยนแปลง จากสาเหตุที่คนมีอายุยืนยาวขึ้น

นอกเหนือไปจากข้อเสนอ ที่สนับสนุนให้ผู้สูงอายุอยู่ในที่อาศัยที่ช่วยส่งเสริมให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี , ให้ผู้สูงอายุดำรงชีวิตอยู่อย่างมั่นคงและมีศักดิ์ศรี ,ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีหลักประกันรายได้ที่มั่นคงและยั่งยืน และจัดทำแผนช่วยเหลือผู้สูงอายุเมื่อเกิดภัยพิบัติแล้วประเด็นสำคัญ คือ ด้านสุขภาพอนามัยของผู้สูงอายุไทย

ในรายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563 ซึ่งจัดทำโดยมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) ตามที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ  พบว่า ในปี 2563  มีความก้าวหน้าเกี่ยวกับดำเนินงานที่เกี่ยวกับกฎระเบียบข้อบังคับ และแผนเกี่ยวกับผู้สูงอายุที่น่าสนใจ 2 เรื่อง

ในด้านการใช้เทคโนโลยี พบว่าผู้สูงอายุร้อยละ 83.6 ไม่ได้ใช้เทคโนโลยีจ่ายเงินแทนการใช้เงินสดในช่วงโควิดเพื่อลดการสัมผัสเชื้อโรค ซึ่งมีสัดส่วนการไม่ใช้สูงที่สุดเมื่อเทียบกับประชากรกลุ่มวัยอื่น และผู้สูงอายุ 2ใน3 หรือร้อยละ 69.1 ไม่ได้ใช้งานแอพพลิเคชั่นไทยชนะ ในการลงทะเบียนเข้าออกสถานที่ ซึ่งมีสัดส่วนการไม่ใช้สูงที่สุด เมื่อเทียบกับประชากรกลุ่มวัยอื่น

รัฐบาลต้องเร่งกำหนดนโยบายและมาตรการต่างๆเพื่อรองรับสังคมสูงอายุให้รวดเร็วทันสถานการณ์ และต้องมีความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนความรู้ทางวิชาการกับระดับภูมิภาคของประเทศมากขึ้น เพื่อให้เกิดการพัฒนาการดำเนินงานด้านผู้สูงอายุให้เป็นไปอย่างต่อเนื่อง ซึ่งยังคงพบว่ามีประเด็นท้าทายที่เกี่ยวข้องหลายประการ