รายงานวิชาการ และผลงานวิจัย

อัตราการเสียชีวิตจากการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุสูงกว่าทุกกลุ่มอายุกว่า 3 เท่าอีกทั้งยังส่งผลต่อการใช้ชีวิตให้ผู้สูงอายุและครอบครัวต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการรักษาทั้งทางตรงและทางอ้อม ด้วยเหตุนี้รศ.จิราพร เกศพิชญวัฒนา และดร.ภัทรพร คงบุญ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ศึกษานโยบายและการดำเนินงานการป้องกันการหกล้มในผู้สูงอายุในประเทศไทย โดยได้รับการสนับสนุนการวิจัยจากมูนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.) และสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.)

โดยเฉลี่ยผู้สูงอายุไทยเสียชีวิตจากการหกล้มประมาณ 3 คนต่อวัน และอัตราการเสียชีวิตจากการพลัดตกหกล้มในผู้สูงอายุสูงกว่าทุกกลุ่มอายุถึง 3 เท่าและมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะกลุ่มอายุ 80 ปีขึ้นไป ซึ่งจากการคาดการณ์ระหว่างปี 2560 – 2564 จะมีผู้สูงอายุพลัดตกหกล้มถึง 5.5 ล้านคนต่อปีทีเดียว

การที่ประเทศไทยกําลังเปลี่ยนผ่านเข้าสู่สังคมสูงอายุโดยสมบูรณ์ จําเป็นต้องเตรียมความพร้อมและพัฒนาระบบต่างๆ เพื่อรองรับสังคมสูงอายุในทุกมิติ โดยเฉพาะระบบสุขภาพที่จะมีผลกระทบกับผู้สูงอายุโดยตรง ซึ่งการปรับกลไกการให้บริการสาธารณสุขและการคลังด้านสุขภาพจําเป็นต้องสอดรับกับความต้องการ และเกิดผลลัพธ์ด้านสุขภาพกับผู้สูงอายุให้มากที่สุด

โครงสร้างของครอบครัวไทยที่ได้เปลี่ยนแปลงไปสมาชิกในครอบครัวจำเป็นต้องออกไปทำงานนอกบ้าน ผู้สูงอายุจำนวนหนึ่งอาจไม่ได้รับการดูแลที่มีคุณภาพเนื่องจากไม่มีญาติ หรือ ญาติไม่มีเวลาเพียงพอ และมีข้อจำกัดในการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะต้องพึ่งพิงปัญหาเหล่านี้จะเพิ่มมากขึ้นในอนาคต

รายงานการวิจัย เรื่อง “การวิเคราะห์ภาวะสุขภาพ ภาระโรคและความต้องการบริการด้านสุขภาพในผู้สูงอายุ” โดยนพ.สกานต์ บุนนาค และคณะ ซึ่งได้รับการสนับสนุนการวิจัยโดยมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย(มส.ผส.) และ สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ(วช.) ได้ศึกษาถึงความต้องการการใช้บริการสุขภาพ โดยใช้ข้อมูลจำนวนผู้สูงอายุที่มาใช้บริการในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข

ในส่วนของประเทศไทยโครงสร้างของประชากรมีแนวโน้มสูงขึ้น ทำให้เกิดปรากฎการณ์การเปลี่ยนผ่านด้านภาวะสุขภาพ จากการ “เกิดโรค” เป็นการ “เสื่อมสภาพ”ของร่างกายตามวัย และโรคไม่ติดต่อหรือโรคเรื้อรังมากขึ้น

การส่งเสริมชุมชนที่เอื้ออาทรต่อผู้สูงวัย การส่งเสริมและพัฒนาชุมชน/หมู่บ้าน ที่เอื้ออาทรต่อผู้สูงวัยเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการรองรับสังคมสูงวัยไทย เพราะการอาศัยในชุมชนที่มีสิ่งแวดล้อมที่เอื้ออาทรต่อผู้สูงวัย สามารถส่งผลเชิงบวกต่อพฤฒิพลังและคุณภาพชีวิตของผู้สูงวัยอย่างชัดเจน

ด้วยสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกันระหว่างเมืองหลวงอย่างกรุงเทพมหานครกับชนบททำให้วิถีชีวิตและความพึงพอใจในสิ่งแวดล้อมที่เอื้ออาทรผู้สูงวัยในกรุงเทพฯกับชนบทมีความแตกต่างกัน

ปัจจัยสำคัญอย่างยิ่งที่จะทำให้ผู้สูงวัยมีพฤฒิพลัง (Active Ageing) ทั้งทางร่างกายและจิตใจ เพื่อที่จะดำเนินชีวิตอย่างมีคุณภาพเหมาะสมกับวัย นั่นก็คือ “สิ่งแวดล้อมที่เอื้ออาทรต่อผู้สูงวัย” ที่สามารถส่งเสริมและกระตุ้นให้ผู้สูงวัยมีกิจกรรมทางกายภาพและสังคมได้